14 Ekim 2023 Cumartesi

Tonyukuk Anıtları I ve II 𐰋𐰭𐰏𐰇: 𐱃𐱁:𐱃𐰆𐰪𐰸𐰸

 



Aslı  (Gök Türkçe)  Aslı (Latine çeviri)  Türkiye Türkçesi

1. Anıt


B1   𐰋𐰃𐰠𐰏𐰀: 𐱃𐰆𐰪𐰸𐰸: 𐰋𐰤: 𐰇𐰕𐰢: 𐱃𐰉𐰍𐰲: 𐰃𐰠𐰭𐰀: 𐰶𐰠𐰦𐰢: 𐱅𐰇𐰼𐰚: 𐰉𐰆𐰑𐰣: 𐱃𐰉𐰍𐰲𐰴𐰀: 𐰝𐰇𐰼𐰼: 𐰼𐱅𐰃:

BİLGE: TONYUKUK: BeN: ÖZüM: TaBGaÇ: İLiŊE: KILıNDıM: TÜRK: BODuN: TaBGaÇKA: KÖRüR: eRTİ:

Bilge Tonyukuk ben öz'üm Tabgaç ilinde kılındım. Türk boyları Tabgaça görür idi.


1B2   𐱅𐰇𐰼𐰚: 𐰉𐰆𐰑𐰣: 𐰴𐰣𐰃𐰤: 𐰉𐰆𐰞𐰢𐰘𐰤: 𐱃𐰉𐰍𐰲𐰑𐰀: 𐰑𐰺𐰡𐰃: 𐰴𐰣𐰞𐰦𐰃: 𐰴𐰣𐰃𐰤: 𐰸𐰆𐰑𐰯: 𐱃𐰉𐰍𐰲𐰴𐰀: 𐰖𐰣𐰀: 𐰃𐰲𐰚𐰓𐰃: 𐱅𐰭𐰼𐰃: 𐰨𐰀: 𐱅𐰢𐰾: 𐰼𐰨: 𐰴𐰣: 𐰋𐰼𐱅𐰢:

TÜRK: BODuN: KaNIN: BULMaYıN: TaBGaÇDA: aDRıLDI: KaNLaNDI: KaNIN: KODuP: TaBGaÇKA: YaNA: İÇiKDİ: TeŊRİ: aNÇA: TiMiŞ: eRiNÇ: KaN: BiRTiM:

Türk boyları kağan bulamayıp Tabgaçdan ayrıldı. Kağanlandı, [ama] kağanı koyup Tabgaça yana içikdi. Tanrı anca demiş[ki] erinç, kağan verdim,


1B3  𐰴𐰣𐰭𐰤: 𐰸𐰆𐰑𐰯: 𐰃𐰲𐰚𐰓𐰭: 𐰃𐰲𐰚𐰓𐰭: 𐰇𐰲𐰤: 𐱅𐰭𐰼𐰃: 𐰇𐰠𐱅𐰢𐰾: 𐰼𐰨: 𐱅𐰇𐰼𐰚: 𐰉𐰆𐰑𐰣: 𐰇𐰠𐱅𐰃: 𐰞𐰴𐰦𐰃: 𐰖𐰸: 𐰉𐰆𐰡𐰃: 𐱅𐰇𐰼𐰚: 𐰾𐰃𐰼: 𐰉𐰆𐰑𐰣: 𐰘𐰼𐰃𐰤𐱅𐰀:

KaNıŊıN: KODuP: İÇiKDiŊ: İÇiKDÜK: ÜÇüN: TeŊRİ: ÖLüTMüŞ: eRiNÇ: TÜRK: BODuN: ÖLTİ: aLKıNDI: YOK: BOLDI: TÜRK: SİR: BODuN: YiRİNTE: 

kağanı koyup içikdin, içikdiğin için Tanrı [seni] öldürmüş erinç Türk 


1B4𐰉𐰆𐰑: 𐰴𐰞𐰢𐰑𐰃: 𐰃𐰑𐰀: 𐱃𐱁𐰑𐰀: 𐰴𐰞𐰢𐰾𐰃: 𐰸𐰆𐰉𐰺𐰣𐰯: 𐰘𐱅𐰃: 𐰘𐰇𐰕: 𐰉𐰆𐰡𐰃: 𐰚𐰃: 𐰇𐰠𐰏𐰃: 𐱃𐰞𐰍: 𐰼𐱅𐰃: 𐰋𐰃𐰼: 𐰇𐰠𐰏𐰃: 𐰖𐰑𐰍: 𐰼𐱅𐰃: 𐰘𐱅𐰃: 𐰘𐰇𐰕: 𐰚𐰃𐰾𐰃𐰏:

BOD: KaLMaDI: IDA: TaŞDA: KaLMıŞI: KUBRaNıP: YiTİ: YÜZ: BOLDI: iKİ: ÜLüGİ: aTLıG: eRTİ: BİR: ÜLüGİ: YaDaG: eRTİ: YiTİ: YÜZ: KİŞİG:

boy kalmadı. Uzakta dışda kalmışı kubranıp yedi yüz [kişi] oldu. İki ülüğü atlı idi, bir ülüğü yaya idi. Yedi yüz kişiyi


1B5𐰆𐰑𐰕𐰍𐰢𐰀: 𐰆𐰞𐰍𐰃: 𐱁𐰑𐰼𐱅𐰃: 𐰖𐰍𐰞: 𐱅𐰃𐰓𐰃: 𐰖𐰍𐰢𐰾𐰃𐰋𐰤𐰼𐱅𐰢: 𐰋𐰃𐰠𐰏𐰀: 𐱃𐰆𐰪𐰸𐰸: 𐰴𐰍𐰣𐰢𐰆𐰶𐰃𐰽𐰖𐰃𐰤: 𐱅𐰓𐰢: 𐰽𐰴𐰦𐰢: 𐱃𐰆𐰺𐰸𐰉𐰆𐰸𐰞𐰃: 𐰾𐰢𐰕𐰉𐰆𐰸𐰞𐰃: 𐰃𐰺𐰴𐰑𐰀:

UDuZuGMA: ULuGI: ŞaD eRTİ: YaGıL: TİDİ: YaGMıŞI Ben eRTiM: BİLGE: TONYUKUK: KaGaN MU KISaYiN: TİDiM: SaKıNDıM: TORuK BUKuLI: SeMiZ BUKuLI: IRKDA:

uyuzan ulu şad idi. Yağıl dedi, yağmışıben idim, Bilge Tonyukuk.---- [Bu şadı] Kağan mı kılayım? dedim, sakındım. Doruk boğa, semiz boğa arkaya


1B6𐰋𐰃𐰠𐰾𐰼: 𐰾𐰢𐰕𐰉𐰆𐰸𐰀: 𐱃𐰆𐰺𐰸: 𐰉𐰆𐰸𐰀: 𐱅𐰘𐰤: 𐰋𐰃𐰠𐰢𐰕𐰼𐰢𐰾: 𐱅𐰘𐰤: 𐰨𐰀: 𐰾𐰴𐰦𐰢: 𐰦𐰀: 𐰚𐰃𐰾𐰼𐰀: 𐱅𐰭𐰼𐰃: 𐰋𐰃𐰠𐰏: 𐰋𐰼𐱅𐰝: 𐰇𐰲𐰤: 𐰇𐰕𐰢: 𐰝: 𐰴𐰍𐰣: 𐰴𐰃𐰽𐰑𐰢: 𐰋𐰃𐰠𐰏𐰀: 𐱃𐰆𐰪𐰸𐰸: 𐰉𐰆𐰖𐰞𐰀: 𐰉𐰍𐰀: 𐱃𐰺𐰴𐰣:

BÖLSeR: SeMiZ BUKA: TORUK: BUKA: TiYiN: BİLMeZ eRMiŞ: TiYiN: aNÇA: SaKıNDıM: aNDA: KİSRE: TeŊRİ: BİLiG: BiRTÜK: ÜÇüN: ÖZüM: ÖK: KaGaN: KISDıM: BİLGE: TONYUKUK: BOYLA: BaGA: TaRKaN:

bölse, semiz boğa [mı], doruk boğa [mı tepti] diye bilinmez imiş diye ancasakındım. Anda kisre Tanrı bilgi verdiği için, öz'üm, ök [bu şadı] kağan kıldım. Bilge Tonyukuk, Boyla Bağa Tarkan


1B7𐰋𐰃𐰼𐰠𐰀: 𐰃𐰠𐱅𐰼𐰾: 𐰴𐰍𐰣: 𐰉𐰆𐰞𐰖𐰣: 𐰋𐰼𐰘𐰀: 𐱃𐰉𐰍𐰲𐰍: 𐰇𐰭𐰼𐰃: 𐰴𐰃𐱃𐰪𐰍: 𐰖𐰃𐰺𐰖𐰀: 𐰆𐰍𐰕𐰍: 𐰇𐰚𐰾: 𐰝: 𐰇𐰠𐰼𐱅𐰃: 𐰋𐰠𐰏𐰾𐰃: 𐰲𐰉𐰾𐰃 : 𐰋𐰤: 𐰝: 𐰼𐱅𐰢: 𐰲𐰆𐰍𐰖: 𐰴𐰆𐰕𐰃𐰤: 𐰴𐰺𐰀: 𐰴𐰆𐰢𐰍: 𐰆𐰞𐰺𐰆𐰺: 𐰼𐱅𐰢𐰕:

BİRLE: İLTeRiŞ: KaGaN: BOLaYıN: BiRiYE: TaBGaÇıG: ÖŊRE: KITaYNıG: YIRıYA: OGuZuG: ÖKüŞ: ÖK: ÖLüRTİ: BiLGeSİ: ÇaBıŞI: BeN: ÖK: eRTiM: ÇOGaY: KUZIN: KaRA: KUMuG: OLuRUR: eRTiMiZ:

ile İlteriş kağan olunca beride Tabgaçı önde Kıtayı, yırıda Oğuz'u pek çok öldürdü. Bilgesi, çavuşu ben ök idim. Çoğay'ın Kuzeyi'nde Kara Kumug'da oturur idik.


1G1𐰚𐰘𐰚: 𐰘𐰃𐰘𐰇: 𐱃𐰉𐰽𐰍𐰣: 𐰘𐰘𐰇: 𐰆𐰞𐰺𐰆𐰺: 𐰼𐱅𐰢𐰕: 𐰉𐰆𐰑𐰣: 𐰉𐰆𐰍𐰕𐰃: 𐱃𐰸: 𐰼𐱅𐰃: 𐰖𐰍𐰢𐰕: 𐱅𐰏𐰼𐰀: 𐰆𐰲𐰸: 𐱅𐰏: 𐰼𐱅𐰃: 𐰋𐰃𐰕: 𐰸𐰏: 𐰼𐱅𐰢𐰕: 𐰨𐰀: 𐰆𐰞𐰺𐰺: 𐰼𐰃𐰚𐰠𐰃: 𐰆𐰍𐰕𐰑𐰦𐰣: 𐰚𐰇𐰼𐰏: 𐰚𐰠𐱅𐰃:

KiYiK: YİYÜ: TaBıŞGaN: YiYÜ: OLuRUR: eRTiMiZ: BODuN: BOGuZI: ToK: eRTİ: YaGıMıZ: TeGRE: OÇUK: TeG: eRTİ: BİZ: iSiG: eRTiMiZ: aNÇA: OLuRuR: eRiKLİ: OGuZDıNDıN: KÖRüG: KeLTİ:

Geyik yiyip, tavşan yiyip oturur idik. Boyların boğazı tok idi. Yağımız teğreocak dek idi, biz ışık idik. anca oturur [idik]. Erikli Oğuzdan görüg geldi.


1G2𐰚𐰇𐰼𐰏: 𐰽𐰉𐰃: 𐰦𐰍: 𐱃𐰆𐰴𐰕: 𐰆𐰍𐰕: 𐰉𐰆𐰑𐰣: 𐰇𐰕𐰀: 𐰴𐰍𐰣: 𐰆𐰞𐰺𐱃𐰃: 𐱅𐰃𐰼: 𐱃𐰉𐰍𐰲𐰍𐰺𐰆: 𐰸𐰆𐰣𐰃: 𐰾𐰭𐰇𐰤𐰏: 𐰃𐰑𐰢𐰾: 𐰴𐰃𐱃𐰪𐰍𐰺𐰆: 𐱃𐰆𐰭𐰺𐰀: 𐰾𐰢𐰏: 𐰃𐰑𐰢𐰾: 𐰽𐰉: 𐰨𐰀: 𐰕𐰴𐰪𐰀: 𐱅𐰇𐰼𐰚: 𐰉𐰆𐰑𐰣:

KÖRüG: SabI: aNTaG: TOKuZ: OGuZ: BODuN: ÜZE: KaGaN: OLuRTI: TİR: TaBGaÇGaRU: KONI: SeŊÜNüG: IDMıŞ: KITaYNGaRU: TOŊRA: eSiMiG: IDMıŞ: SaB: aNÇA: aZKıYNA: TÜRK: BODuN:

görüğün savı antag: Dokuz Oğuz boyları üzerine kağan oturdu der, Tabgaç'a Konı sengünü itmiş , Kıtaya Tongra Esim'i itmiş, Sav anca azıcık Türk boyları


1G3𐰖𐰆𐰺𐰃𐰖𐰺: 𐰼𐰢𐰾: 𐰴𐰍𐰣𐰃: 𐰞𐰯: 𐰼𐰢𐰾: 𐰖𐰍𐰆𐰲𐰃𐰾𐰃: 𐰋𐰃𐰠𐰏𐰀: 𐰼𐰢𐰾: 𐰆𐰞: 𐰴𐰃: 𐰚𐰃𐰾𐰃: 𐰉𐰺: 𐰼𐰾𐰼: 𐰾𐰃𐰤𐰃: 𐱃𐰉𐰍𐰲𐰍: 𐰇𐰠𐰇𐰼𐱅𐰲𐰃: 𐱅𐰃𐰼: 𐰢𐰤: 𐰇𐰭𐰼𐰀: 𐰶𐰃𐱃𐰪𐰍: 𐰇𐰠𐰼𐱅𐰲𐰃: 𐱅𐰃𐰼: 𐰢𐰤: 𐰋𐰃𐰤𐰃: 𐰆𐰍𐰕𐰍:

YORIYoR: eRMiŞ: KaGaNI: aLP: eRMiŞ: aYGUÇISI: BİLGE: eRMiŞ: OL: iKİ: KİŞİ: BaR: eRSeR: SİNİ: TaBGaÇıG: ÖLÜRTeÇİ: TİR: MeN: ÖŊRE: KITaYNıG: ÖLüRTeÇİ: TİR: MeN: BİNİ: OGuZuG:

yürüyor imiş, Kağanı alp imiş, ayguçısıbilge imiş, o iki kişi var ise seni [de], Tabgaç'ı [da] öldürecek der[im] ben. Önde Kıtayı öldürecek der[im] ben. Beni, Oğuz'u


1G4𐰇𐰠𐰼𐱅𐰲𐰃𐰚: 𐱅𐰃𐰼: 𐰢𐰤: 𐱃𐰉𐰍𐰲: 𐰋𐰼𐰓𐰤: 𐰘𐰤: 𐱅𐰏: 𐰶𐰃𐱃𐰪: 𐰇𐰭𐰓𐰤: 𐰘𐰤: 𐱅𐰏: 𐰋𐰤: 𐰘𐰃𐰺𐰑𐰦𐰖𐰣: 𐱅𐰏𐰘𐰃𐰤: 𐱅𐰇𐰼𐰚: 𐰾𐰃𐰼: 𐰉𐰆𐰑𐰣: 𐰘𐰼𐰃𐰤𐱅𐰀: 𐰃𐰓𐰃: 𐰖𐰆𐰺𐰢𐰕𐰆𐰣: 𐰆𐰽𐰺: 𐰃𐰓𐰃: 𐰖𐰸: 𐰶𐰃𐰽𐰞𐰢:

ÖLüRTeÇİK: TİR: MeN: TaBGaÇ: BiRiDiN: YaN: TeG: KITaYN: ÖŊDiN: YaN: TeG: BeN: YIRıDıNTıYaN: TeGeYİN: TÜRK: SİR: BODuN: YiRİNTE: İDİ: YORuMaZUN: USaR: İDİ: YOK: KISaLıM:

öldürecek der[im] ben. Tabgaç beriden yana değsin, Kıtay, önden yana değsin, ben yırıdan yana değeyim Türk sir boyları yerinde iyi[ce] yürümesin [Türkü] iyi[ce] yok kılalım


1G5𐱅𐰃𐰼: 𐰢𐰤: 𐰆𐰞: 𐰾𐰉𐰍: 𐰾𐰓𐰯: 𐱅𐰇𐰤: 𐰆𐰑𐰾𐰃𐰴𐰢: 𐰚𐰠𐰢𐰓𐰃: 𐰚𐰇𐰤𐱅𐰕: 𐰆𐰞𐰺𐰽𐰴𐰢: 𐰚𐰠𐰢𐰓𐰃: 𐰦𐰀: 𐰇𐱅𐰼𐰇: 𐰴𐰍𐰣𐰢𐰀: 𐰇𐱅𐰤𐱅𐰢: 𐰨𐰀: 𐰇𐱅𐰤𐱅𐰢: 𐱃𐰉𐰍𐰲: 𐰆𐰍𐰕: 𐰶𐰃𐱃𐰪: 𐰉𐰆: 𐰲𐰚𐰇: 𐰴𐰉𐰽𐰺:

TİR: MeN: OL: SaBıG: eŞiDiP: TÜN: UDıSIKıM: KeLMeDİ: KÜNTüZ: OLuRSıKıM: KeLMeDİ: aNDA: ÖTRÜ: KaGaNıMA: ÖTüNTüM: aNÇA: ÖTüNTüM: TaBGaÇ: OGuZ: KITaYN: BU: üÇKÜ: KaBıSaR:

der[im] ben. O savı işitip tün uyuyasım gelmedi, gündüz oturasım gelmedi. Ondan ötürü kağanıma ötündüm. Ancaötündüm; Tabgaç, Oğuz, Kıtay, bu üçü kapışsa


1G6𐰴𐰡𐰲𐰃: 𐰋𐰕: 𐰇𐰕: 𐰃𐰲𐰃: 𐱃𐰽𐰣: 𐱃𐰆𐱃𐰢𐱁: 𐱅𐰏: 𐰋𐰃𐰕: 𐰖𐰆𐰖𐰴𐰀: 𐰼𐰚𐰠𐰏: 𐱅𐰆𐰯𐰞𐰍𐰞𐰃: 𐰆𐰲𐰕: 𐰼𐰢𐰾: 𐰘𐰨𐰏𐰀: 𐰼𐰚𐰠𐰏: 𐰇𐰕𐰏𐰠𐰃: 𐰆𐰲𐰕: 𐰖𐰆𐰖𐰴𐰀: 𐰴𐰞𐰣: 𐰉𐰆𐰞𐰾𐰺: 𐱃𐰆𐰯𐰞𐰍𐰆𐰞𐰸: 𐰞𐰯: 𐰼𐰢𐰾: 𐰘𐰨𐰏𐰀:

KaLTaÇI: BiZ: ÖZ: İÇİ: TaŞıN: TUTMıŞ: TeG: BİZ: YUYKA: eRKLiG: TUPuLGaLI: UÇuZ: eRMiŞ: YiNÇGE: eRKLiG: ÖZGüLİ: UÇuZ: YUYKA: KaLıN: BOLSaR: TUPuLGULUK: aLP: eRMiŞ: YiNÇGE:

[kala] kalacağız biz, öz içi dışından tutulmuş dek biz, yufka erkliyi tubulmak ucuz imiş, ince erkliyi özgülemek ucuz , yufka kalın olsa delinmesi alp imiş, ince


1G7𐰖𐰆𐰍𐰣: 𐰉𐰆𐰞𐰽𐰺: 𐰇𐰕𐰏𐰠𐰝: 𐰞𐰯: 𐰼𐰢𐰾: 𐰇𐰭𐰼𐰀: 𐰶𐰃𐱃𐰪𐰑𐰀: 𐰉𐰺𐰖𐰀: 𐱃𐰉𐰍𐰲𐰑𐰀: 𐰴𐰆𐰺𐰖𐰀: 𐰴𐰆𐰺𐰑𐰦𐰀: 𐰖𐰃𐰺𐰖𐰀: 𐰆𐰍𐰕𐰑𐰀: 𐰚𐰃: 𐰇𐰲: 𐰋𐰃𐰭: 𐰾𐰇𐰢𐰕: 𐰚𐰠𐱅𐰲𐰢𐰕: 𐰉𐰺: 𐰢𐰆: 𐰤𐰀: 𐰨𐰀: 𐰇𐱅𐰤𐱅𐰢:

YOGUN: BOLSAR: ÜZGÜLÜK: ALP: ERMİŞ: ÖŊRE: KITAYNDA: BİRİYE: TABGAÇDA: KURıYA: KURıDıNTA: YIRıYA: OGuZDA: iKİ: ÜÇ: BİŊ: SÜMüZ: KeLTeÇiMiZ: BaR: MU: NE: aNÇA: ÖTüNTüM:

yoğun olsa özgülemek alp imiş. Önde Kıtaydan, beride Tabgaç'dan, geride gerililerden, Oğuz'dan iki üç bin sü'müzgelecek var mı ne? anca ötündüm.


1G8 𐰴𐰍𐰣𐰢: 𐰋𐰢: 𐰇𐰕𐰢: 𐰋𐰃𐰠𐰏𐰀: 𐱃𐰆𐰪𐰸𐰸: 𐰇𐱅𐰤𐱅𐰝: 𐰇𐱅𐰨𐰢𐰤: 𐰾𐰓𐰇: 𐰋𐰼𐱅𐰃: 𐰚𐰇𐰭𐰠𐰭𐰲𐰀: 𐰆𐰑𐰕: 𐱅𐰓𐰃: 𐰚𐰇𐰚: 𐰇𐰭𐰏: 𐰖𐰆𐰍𐰺𐰆: 𐰇𐱅𐰚𐰤: 𐰘𐰃𐰽𐰍𐰀𐰺𐰆: 𐰆𐰑𐰕𐱅𐰢: 𐰃𐰤𐰏: 𐰚𐰝𐰠𐰚𐰤: 𐱃𐰆𐰍𐰞𐰑𐰀: 𐰆𐰍𐰕: 𐰚𐰠𐱅𐰃:

KaGaNıM: BeN: ÖZüM: BİLGE: TONYUKUK: ÖTüNTÜK: ÖTüNÇüMüN: iŞiDÜ: BiRTİ: KÖŊLüŊÇE: UDuZ: TiDİ: KÖK: ÖŊüG: YOGuRU: ÖTüKeN: YIŞGARU: UDuZTıM: İNiG: KÖKLüKüN: TOGuLDA: OGuZ: KeLTİ:

Kağanım [ile] ben öz'üm Bilge Tonyukuk ötündük [kağan] ötünçümü işiti verdi, gönlünce uyuz [orduyu] dedi. Kök Öng'ü yukarı Ötüken Yış yönüne uyuzdum, İnig Köklük'ün Toğul'da Oğuz [ordusu] geldi.


1G9𐰾𐰇𐰾𐰃: 𐰇𐰲: 𐰋𐰃𐰭: 𐰼𐰢𐰾: 𐰋𐰃𐰕: 𐰚𐰃: 𐰋𐰃𐰭: 𐰼𐱅𐰢𐰕: 𐰾𐰇𐰭𐰾𐰓𐰢𐰕: 𐱅𐰭𐰼𐰃: 𐰖𐰺𐰞𐰴𐰑𐰃: 𐰖𐰪𐰑𐰢𐰕: 𐰇𐰏𐰕𐰚𐰀: 𐱅𐰇𐰾𐰓𐰃: 𐰖𐰪𐰑𐰸: 𐰖𐰆𐰡𐰀: 𐰘𐰢𐰀: 𐰇𐰠𐱅𐰃: 𐰝𐰝: 𐰦𐰀: 𐰇𐱅𐰼𐰇: 𐰆𐰍𐰕: 𐰸𐰯𐰤: 𐰚𐰠𐱅𐰃:

SÜSİ: ÜÇ: BİŊ: eRMiŞ: BİZ: iKİ: BİŊ: eRTiMiZ: SÜŊüŞDüMüZ: TeŊRİ: YaRLıKaDI: YaYıNDıMıZ: ÖGüZKE: TÜŞDİ: YaYıNDUK: YOLTA: YiME: ÖLTİ: KÖK: aNDA: ÖTRÜ: OGuZ: KOPıN: KeLTİ:

Süsi üç bin imiş. Biz iki bin idik. Süngüşdük. Tanrı yarlıkadı yaydık . Ögüze düştü. yaydıklarımız yolda yine öldü hep. Ondan ötürü Oğuz'un hepsi geldi [bize katıldı].


1G10𐰚𐰠𐰇𐰼𐱅𐰢: 𐰝: 𐱅𐰇𐰼𐰚: 𐰉𐰆𐰑𐰣𐰍: 𐰇𐱅𐰚𐰤: 𐰘𐰼𐰚𐰀: 𐰋𐰤: 𐰇𐰕𐰢: 𐰋𐰃𐰠𐰏𐰀: 𐱃𐰆𐰪𐰸𐰸: 𐰇𐱅𐰚𐰤: 𐰘𐰼𐰏: 𐰸𐰆𐰣𐰢𐰾: 𐱅𐰘𐰤: 𐰾𐰓𐰯: 𐰋𐰼𐰘𐰚𐰃: 𐰉𐰆𐰑𐰣: 𐰸𐰆𐰺𐰖𐰴𐰃: 𐰘𐰃𐰺𐰖𐰴𐰃: 𐰇𐰭𐰼𐰚𐰃: 𐰉𐰆𐰑𐰣: 𐰚𐰠𐱅𐰃:

KeLÜRTüM ÖK: TÜRK: BODuNuG: ÖTüKeN: YiRKE: BeN: ÖZüM: BİLGE: TONYUKUK: ÖTüKeN: YiRiG: KONMıŞ: TiYiN: eŞiDiP: BiRiYeKİ: BODuN: KURıYaKI: YIRıYaKI: ÖŊReKİ: BODuN: KeLTİ:

Getirdim hep Türk boylarını'nı Ötüken Yeri'ne ben özüm. Bilge Tonyukuk Ötüken Yer'e konmuş diye işitip berideki boyları, gerideki, yırıdakı, öndeki boylar geldi [bize katıldı].


1D1  𐰚𐰃: 𐰉𐰃𐰭: 𐰼𐱅𐰢𐰕: 𐰋𐰃𐰕: 𐰚𐰃: 𐰾𐰇: 𐰉𐰆𐰡𐰃: 𐱅𐰇𐰼𐰚: 𐰉𐰆𐰑𐰣: 𐰆𐰞𐰺𐰍𐰞𐰃: 𐱅𐰇𐰼𐰚: 𐰴𐰍𐰣: 𐰆𐰞𐰺𐰍𐰞𐰃: 𐰽𐰦𐰆𐰭: 𐰉𐰞𐰶𐰀: 𐱃𐰞𐰆𐰖: 𐰇𐰏𐰕𐰚𐰀: 𐱅𐰏𐰢𐰾: 𐰘𐰆𐰴: 𐰼𐰢𐰾: 𐰴𐰍𐰣𐰢𐰀: 𐰇𐱅𐰤𐰯: 𐰾𐰇: 𐰠𐱅𐰓𐰢:

iKİ: BİŊ: eRTiMiZ: BİZ: iKİ: SÜ: BOLDI: TÜRK: BODuN: OLuRGaLI: TÜRK: KaGaN: OLuRGalI: ŞaNTUŊ: BaLIKA: TaLUY: ÖGüZKE: TeGMiŞ: YOK: eRMiŞ: KaGaNıMA: ÖTüNüP: SÜ: iLeTDiM:

[biz] İki bin idik, biz İki sü oldu[k]. Türk boyları oturalı, Türk Kağanı oturalı Şantung balığa taluy'a Ögüze değmiş[liği] yok imiş. Kağanıma ötünüp sü ilettim.


1D2  𐰽𐰦𐰆𐰭: 𐰉𐰞𐰶𐰀: 𐱃𐰞𐰆𐰖: 𐰇𐰏𐰕𐰚𐰀: 𐱅𐰏𐰇𐰼𐱅𐰢: 𐰇𐰲: 𐰆𐱃𐰕: 𐰉𐰞𐰶: 𐰾𐰃𐰑𐰃: 𐰆𐰾𐰃𐰣: 𐰉𐰆𐰦𐱃𐰆: 𐰘𐰆𐰺𐱃𐰑𐰀: 𐰖𐱃𐰆: 𐰴𐰞𐰆𐰺: 𐰼𐱅𐰃: 𐱃𐰉𐰍𐰲: 𐰴𐰍𐰣: 𐰖𐰍𐰢𐰕: 𐰼𐱅𐰃: 𐰆𐰣: 𐰸: 𐰴𐰍𐰣𐰃: 𐰖𐰍𐰢𐰕: 𐰼𐱅𐰃:

ŞaNTUŊ: BaLıKA: TaLUY: ÖGüZKE: TeGüRTiM: ÜÇ: OTuZ: BaLıK: SIDI: USıN: BUNTaTU: YURTDA: YaTU: KaLUR: eRTİ: TaBGaÇ: KaGaN: YaGıMıZ: eRTİ: ON: OK: KaGaNI: YaGıMıZ: eRTİ:

Şantung balığa taluy'a ögüze değdirdim. Üç otuz balık kırıldı. Usu bunadı yurtta yatıp kalır idi. Tabgaç kağanı yağımız idi. On Ok kağanı yağımız idi.


1D3  𐰺𐱃𐰸: 𐰶𐰃𐰺𐰴𐰕: 𐰚𐰇𐰲𐰠𐰏: 𐰴𐰍𐰣: 𐰖𐰍𐰕𐰢: 𐰉𐰆𐰡𐰃: 𐰆𐰞: 𐰇𐰲: 𐰴𐰍𐰣: 𐰇𐰏𐰠𐰾𐰯: 𐰞𐱃𐰆𐰣: 𐰖𐰃𐰽: 𐰇𐰕𐰀: 𐰴𐰉𐰾𐰞𐰢: 𐱅𐰢𐰾: 𐰨𐰀: 𐰇𐰏𐰠𐰾𐰢𐰾: 𐰇𐰭𐰼𐰀: 𐱅𐰇𐰼𐰚: 𐰴𐰍𐰣𐰍𐰺𐰆: 𐰾𐰇𐰠𐰠𐰢: 𐱅𐰢𐰾: 𐰭𐰺𐰆: 𐰾𐰇𐰠𐰢𐰾𐰼: 𐰴𐰲: 𐰤𐰭: 𐰼𐰾𐰼: 𐰆𐰞: 𐰋𐰕𐰤𐰃:

aRTUK: KIRKıZ: KÜÇLüG: KaGaN: YaGıZıM: BOLDI: OL: ÜÇ: KaGaN: ÖGLeŞiP: ALTUN: YIŞ: ÜZE: KaBıŞaLıM: TiMiŞ: aNÇA: ÖGLeŞMiŞ: ÖŊRE: TÜRK: KaGaNGaRU: SÜLeLiM: TiMiŞ: aŊaRU: SÜLeMeSeR: KaÇa: NeŊ: eRSeR: OL: BiZNİ:

artısı Kırgız'ın güçlü kağanı yağımız oldu. O üç kağan öğleşip Altun ormanı üzerinde Kapışalım demiş. Anca [öyle] öğleşmiş, önde Türk Kağanı'na süleyelim demiş. Ona doğru sülemesek kaçar[sak] ne eder o bizi----


1D4   𐰴𐰍𐰣𐰃: 𐰞𐰯: 𐰼𐰢𐰾: 𐰖𐰍𐰆𐰲𐰃𐰾𐰃: 𐰋𐰃𐰠𐰏𐰀: 𐰼𐰢𐰾: 𐰴𐰲𐰤𐰭: 𐰼𐰾𐰼: 𐰇𐰠𐰼𐱅𐰲𐰃: 𐰝𐰰: 𐰇𐰲𐰏𐰇𐰤: 𐰴𐰉𐰽𐰯: 𐰾𐰇𐰠𐰠𐰢: 𐰓𐰃: 𐰖𐰸: 𐰶𐰃𐰽𐰞𐰢: 𐱅𐰢𐰾: 𐱅𐰇𐰼𐰏𐰾: 𐰴𐰍𐰣: 𐰨𐰀: 𐱅𐰢𐰾: 𐰋𐰤𐰭: 𐰉𐰆𐰑𐰣𐰢: 𐰦𐰀: 𐰼𐰇𐰼: 𐱅𐰢𐰾:

KaGaNI: aLP: eRMiŞ: aYGUÇISI: BİLGE: eRMiŞ: KaÇaNeŊ: eRSeR: ÖLüRTeÇİ: KÖK: ÜÇüGÜN: KaBıŞıP: SÜLeLiM: eDİ: YOK: KISaLıM: TiMiŞ: TÜRGiŞ: KaGaN: aNÇA: TiMiŞ: BeNiŊ: BODuNuM: aNDA: eRÜR: TiMiŞ:

Kağanı alp imiş, ayguçısı bilge imiş, kaçar [isek] ne edip [bizi] öldürecek hep. Üçümüz birleşip süleyelim. Onu yok kılalım demiş. Türgiş Kağanı anca demiş, benim boylarım oraya er[iş]ir demiş.


1D5  𐱅𐰇𐰼𐰚: 𐰉𐰆𐰑𐰣: 𐰘𐰢𐰀: 𐰉𐰆𐰞𐰍𐰨: 𐰆𐰞: 𐱅𐰢𐰾: 𐰆𐰍𐰕𐰃: 𐰘𐰢𐰀: 𐱃𐰺𐰴𐰨: 𐰆𐰞: 𐱅𐰢𐰾: 𐰆𐰞: 𐰽𐰉𐰃𐰣: 𐰾𐰓𐰯: 𐱅𐰇𐰤: 𐰘𐰢𐰀: 𐰆𐰑𐰾𐰶𐰢: 𐰚𐰠𐰢𐰕: 𐰼𐱅𐰃: 𐰆𐰞𐰺𐰾𐰴𐰢: 𐰚𐰠𐰢𐰕: 𐰼𐱅𐰃: 𐰦𐰀: 𐰽𐰴𐰦𐰢𐰀:

TÜRK: BODuN: YiME: BuLGaNÇ: OL: TiMiŞ: OGuZI: YiME: TaRKıNÇ: OL: TiMiŞ: OL: SaBIN: eŞiDiP: TÜN: YiME: UDSIKıM: KeLMeZ: eRTİ: OLuRSıKıM: KeLMeZ: eRTİ: aNDA: SaKıNDıMA:

Türk boyları yine bulangaç o demiş. Oğuz'u yine dargın o demiş. O savı işitip tün yine uyuyasım gelmez idi. oturasım gelmez idi.  anda sakındım


1D6   𐰠𐰚: 𐰶𐰃𐰺𐰴𐰕𐰴𐰀: 𐰾𐰇𐰠𐰠𐰢: 𐰘𐰏: 𐰼𐰢𐰾: 𐱅𐰓𐰢: 𐰝𐰇𐰏𐰢𐰤: 𐰖𐰆𐰞𐰃: 𐰋𐰃𐰼: 𐰼𐰢𐰾: 𐱃𐰆𐰢𐰾: 𐱅𐰘𐰤: 𐰾𐰓𐰯: 𐰉𐰆: 𐰖𐰆𐰞𐰣: 𐰖𐰆𐰺𐰽𐰺: 𐰖𐰺𐰢𐰲𐰃: 𐱅𐰓𐰢: ----: 𐰘𐰼𐰲𐰃: 𐱅𐰠𐰓𐰢: 𐰲𐰇𐰠𐰏: 𐰃𐰕: 𐰼𐰃: 𐰉𐰆𐰞𐱃𐰢:

iLK: KIRKıZKA: SÜLeLiM: YiG: eRMiŞ: TiDiM: KÖGMeN: YOLI: BİR: eRMiŞ: TUMıŞ: TiYiN: eŞiDiP: BU: YOLuN: YORISaR: YaRaMaÇI: TiDiM: ----: YiRÇİ: TiLeDiM: ÇÖLüG: İZ: eRİ: BULTuM:

İlk Kırgız'a süle[ye]lim yeğ imiş dedim. Kögmen'in yolu bir imiş, tu[tuk]muş diye işitip bu yolu yörüse[k] [işe] yaramıyacak dedim. ---- Yerci diledim Çölgi İz eri buldum.


1D7  𐰇𐰕𐰢: 𐰕: 𐰘𐰃𐰼𐰢: 𐰣𐰃: 𐰋𐰠𐰢: ----: 𐰼𐰢𐰾: 𐰋𐰃𐰼: 𐱃: 𐰆𐰺𐰆𐰸𐰃: 𐰼𐰢𐰾: 𐰣𐰃𐰣: 𐰉𐰺𐰢𐰾: 𐰭𐰺: 𐰖𐱃𐰯: 𐰋𐰃𐰼: 𐱃𐰞𐰍: 𐰉𐰺𐰢𐰾: 𐱅𐰘𐰤: 𐰆𐰞: 𐰖𐰆𐰞𐰣: 𐰖𐰆𐰺𐰃𐰽𐰺: 𐰆𐰨: 𐱅𐰓𐰢: 𐰽𐰺𐰦𐰢: 𐰴𐰍𐰣𐰢𐰀:

ÖZüM: aZ: YiRiM: aNI: BELiM: ----: eRMiŞ: BİR: aT: ORUKI: eRMiŞ: aNIN: BaRMıŞ: AŊAR: aYTıP: BİR: aTLıG: BaRMıŞ: TiYiN: OL: YOLuN: YORISaR: UNÇ: TiDiM: SaKıNDıM: KaGaNıMA:

Özüm az yerim, onu beslerim ---- imiş. Bir at oruğu [var] imiş. Onun [ile] varmış [gitmiş]. Ona aytıp bir atlı varmış diye o yolu yorsak iyi olur dedim, sakındım, kağanıma


1K1  𐰇𐱅𐰤𐱅𐰢: 𐰾𐰇: 𐰖𐰆𐰺𐱃𐰑𐰢: 𐱃: 𐰞𐱃: 𐱅𐰓𐰢: 𐰴𐱅𐰼𐰢𐰠: 𐰚𐰲𐰀: 𐰆𐰍𐰺𐰴𐰞𐱃𐰑𐰢: 𐱃: 𐰇𐰕𐰀: 𐰋𐰤𐱅𐰼𐰀: 𐰴𐰺𐰍: 𐰾𐰝𐰓𐰢: 𐰖𐰸𐰺𐰆: 𐱃: 𐰘𐱅𐰀: 𐰖𐰑𐰍𐰣: ----: 𐰃𐰍𐰲: 𐱃𐰆𐱃𐰣𐰆: 𐰍𐱃𐰆𐰺𐱃𐰢: 𐰇𐰭𐰼𐰀𐰚𐰃: 𐰼:

ÖTüNTüM: SÜ: YORıTDıM: aT: aLT: TiDiM: aKTeRMiL: KeÇE: OGuRKaLaTDıM: aT: ÜZE: BiNTiRE: KaRıG: SÖKDüM: YUKaRU: aT: YeTE: YaDaGıN: ----: IGaÇ: TUTuNU: aGTURTuM: ÖŊREKİ: eR:

ötündüm, sü yürüttüm. Attan alt dedim. Ak Termil'i geçip duraklattım, at üzerine bindirip karı söktüm. Yukarıya at [ları] yetip yayan ---- ağaç[lara] tutunup çıkarttım. Öndeki er


1K2  𐰖𐰆𐰍𐰺𐰲𐰀----: ----𐰾𐰉𐰺𐱈: 𐰽𐰑𐰢𐰕: 𐰖𐰆𐰉𐰞𐰆: 𐰃𐰤𐱅𐰢𐰕: 𐰆𐰣: 𐱅𐰇𐰤𐰚𐰀: 𐰖𐰦𐰴𐰃: 𐱃𐰆𐰍: 𐰉𐰃𐰺𐰇: 𐰉𐰺𐰑𐰢𐰕: 𐰘𐰼𐰲𐰃: 𐰘𐰼: 𐰖𐰭𐰞𐰯: 𐰉𐰆𐰍𐰕𐰞𐰦𐰃: 𐰉𐰆𐰭𐰑𐰯: 𐰴𐰍𐰣: 𐰘𐰠𐰇: 𐰝𐰼: 𐱅𐰢𐰾:

YOGuRuÇA----: .ıŞBaRaRTI: aŞDıMıZ: YOBuLU: İNTiMiZ: ON: TÜNKE: YaNTaKI: TUG: BİRÜ: BaRDıMıZ: YiRÇİ: YiR: YaŊıLıP: BOGuZLaNDI: BUŊaDıP: KaGaN: YeLÜ: KÖR: TiMiŞ:

geçince ---- Ibrık'ı aştık. Yobul'u indik. On dünde yandaki Tuğ'un berisine vardık, yerci yeri yanılıp boğazlandı. Bunalan Kağan yelü verin demiş,


1K3  𐰣𐰃: 𐰽𐰆𐰉𐰍: 𐰉𐰺𐰞𐰢: 𐰆𐰞: 𐰽𐰆𐰉: 𐰸𐰆𐰑𐰃: 𐰉𐰺𐰑𐰢𐰕: 𐰽𐰣𐰍𐰞𐰃: 𐱅𐰇𐰾𐰇𐰼𐱅𐰢𐰕: 𐱃𐰍: 𐰃𐰴𐰀: 𐰉𐰖𐰆𐰺: 𐰼𐱅𐰢𐰕: 𐰝𐰇𐰤: 𐰘𐰢𐰀: 𐱅𐰇𐰤: 𐰘𐰢𐰀: 𐰘𐰠𐰇: 𐰉𐰺𐰑𐰢𐰕: 𐰶𐰃𐰺𐰴𐰕𐰍: 𐰆𐰴𐰀: 𐰉𐰽𐰑𐰢𐰕:

aNI: SUBıG: BaRaLıM: OL: SUB: KODI: BaRTıMıZ: aŞaNGaLI: TÜŞÜRTüMüZ: aTıG: IKA: BaYUR: eRTiMiZ: KÜN: YiME: TÜN: YiME: YeLÜ: BaRDıMıZ: KIRKıZıG: UKA: BaSDıMıZ:

Anı suyuna varalım---- O suyun kodı vardık. Aş [yemek için] düşürdük At[lar]ı yıkıp bayur ettik Gündüz yine, tün yine [at] koşup vardık. Kırgız'ı uykuda bastık,


1K4  𐰾𐰇𐰭𐰏𐰤: 𐰲𐰑𐰢𐰕: 𐰴𐰣𐰃: 𐰾𐰇𐰾𐰃: 𐱅𐰼𐰠𐰢𐰾: 𐰾𐰇𐰭𐰾𐰓𐰢𐰕: 𐰽𐰨𐰑𐰢𐰕: 𐰴𐰣𐰃𐰤: 𐰇𐰠𐰼𐱅𐰢𐰕: 𐰴𐰍𐰣𐰴𐰀: 𐰶𐰃𐰺𐰴𐰕: 𐰉𐰆𐰑𐰣𐰃: 𐰨𐰚𐰓𐰃: 𐰘𐰝𐰤𐱅𐰃: 𐰖𐰦𐰢𐰕: 𐰝𐰇𐰏𐰢𐰤: 𐰖𐰃𐰽𐰍: 𐰋𐰼𐰇: 𐰚𐰠𐱅𐰢𐰕:

SÜŊüGüN: aÇDıMıZ: KaNI: SÜSİ: TeRiLMiŞ: SÜŊüŞDüMüZ: SaNÇDıMıZ: KaNIN: ÖLüRTüMüZ: KaGaNKA: KIRKıZ: BODuNI: iÇiKDİ: YÜKüNTİ: YaNTıMıZ: KÖGMeN: YIŞıG: BeRÜ: KeLTiMiZ:

süngüyü açtık. Kağanı, sü'si dirilmiş. Süngüşdük, sançtık. Kağanını öldürdük. [bizim] Kağan'a Kırgız boyları içikdi, yükündü, yandık. Kögmen Yış'a berigeldik.


1K5   𐰶𐰃𐰺𐰴𐰕𐰑𐰀: 𐰖𐰦𐰢𐰕: 𐱅𐰇𐰼𐰏𐰾: 𐰴𐰍𐰦𐰀: 𐰝𐰇𐰼𐰏: 𐰚𐰠𐱅𐰃: 𐰽𐰉𐰃: 𐰦𐰏: 𐰇𐰭𐰓𐰤: 𐰴𐰍𐰣𐰍𐰺𐰆: 𐰾𐰇: 𐰘𐰆𐰺𐰃𐰞𐰢: 𐱅𐰢𐰾: 𐰖𐰆𐰺𐰢𐰾𐰺: 𐰋𐰃𐰕𐰤𐰃: 𐰴𐰍𐰣𐰃: 𐰞𐰯: 𐰼𐰢𐰾: 𐰖𐰍𐰆𐰲𐰃𐰾𐰃: 𐰋𐰃𐰠𐰏𐰀: 𐰼𐰢𐰾: 𐰴𐰲𐰤: 𐰤𐰭: 𐰼𐰾𐰼:

KIRKıZDA: YaNDıMıZ: TÜRGiŞ: KaGaNDA: KÖRüG: KeLTİ: SaBI: aNTeG: ÖŊDiN: KaGaNGaRU: SÜ: YORILıM: TiMiŞ: YORıMaSaR: BİZNİ: KaGaNI: aLP: eRMiŞ: aYGUÇISI: BİLGE: eRMiŞ: KaÇaN: NeŊ: eRSeR:

Kırkız'dan yandık Türgiş kağanından görük geldi. savı antag; önden kağana doğru sü yörütelim demiş, yürütmezsek [o] bizi, kağanı alp imiş, ayguçısı bilge imiş, kaçar [isek] ne[rede] ise[k]


1K6  𐰋𐰃𐰕𐰤𐰃: 𐰇𐰠𐰼𐱅𐰲𐰃: 𐰚𐰝: 𐱅𐰢𐰾: 𐱅𐰇𐰼𐰏𐰃𐰾: 𐰴𐰍𐰣𐰃: 𐱃𐰽𐰶𐰢𐰾: 𐱅𐰃𐰓𐰃: 𐰆𐰣: 𐰸: 𐰉𐰆𐰣𐰑𐰃: 𐰴𐰞𐰃𐰾𐰕: 𐱃𐰽𐰶𐰢𐰾: 𐱅𐰃𐰼: 𐱃𐰉𐰍𐰲: 𐰾𐰇𐰾𐰃: 𐰉𐰺: 𐰼𐰢𐰾: 𐰆𐰞: 𐰽𐰉𐰍: 𐰾𐰓𐰯: 𐰴𐰍𐰣𐰢: 𐰋𐰤: 𐰋: 𐰏𐰼𐰇: 𐱅𐰇𐰾𐰘𐰤: 𐱅𐰃𐰓𐰃:

BİZNİ: ÖLüRTeÇİ: KÖK: TiMiŞ: TÜRGİŞ: KaGaNI: TAŞIKMıŞ: TİDİ: ON: OK: BONuDI: KaLISıZ: TaŞIKMıŞ: TİR: TaBGaÇ: SÜSİ: BaR: eRMiŞ: OL: SaBıG: eŞiDiP: KaGaNıM: BeN: eB: GeRÜ: TÜŞeYiN: TİDİ:

bizi öldürür hep demiş. Türgiş kağanı taşıkmış dedi. On Ok boyları kalısız taşıkmış der, Tabgaç süsi[de] var imiş. O savı işitip kağanım; Ben eve geri [yola] düşeyim dedi.


1K7  𐰴𐱃𐰆𐰣: 𐰖𐰸: 𐰉𐰞𐰢𐰾: 𐰼𐱅𐰃: 𐰣𐰃: 𐰖𐰆𐰍𐰞𐱃𐰖𐰃𐰤: 𐱅𐰓𐰃: 𐰾𐰇: 𐰉𐰺𐰭: 𐱅𐰓𐰃: 𐰞𐱃𐰆𐰣: 𐰖𐰃𐰽𐰑𐰀: 𐰆𐰞𐰺𐰭: 𐱅𐰓𐰃: 𐰾𐰇: 𐰉𐰽𐰃: 𐰃𐰤𐰠: 𐰴𐰍𐰣: 𐱃𐰺𐰑𐰆𐰾: 𐰽𐰑: 𐰉𐰺𐰕𐰆𐰤: 𐱅𐰓𐰃: 𐰋𐰃𐰠𐰏𐰀: 𐱃𐰆𐰪𐰸𐰸𐰀: 𐰉𐰭𐰀: 𐰖𐰑𐰃:

KATuN: YOK: BoLMıŞ: eRTİ: aNI: YUGLaTaYIN: TiDİ: SÜ: BaRıŊ: TiDİ: aLTUN: YIŞDA: OLuRuŊ: TiDİ: SÜ: BaŞI: İNeL: KaGaN: TaRDUŞ: ŞaD: BaRZUN: TiDİ: BİLGE: TONYUKUKA: BaŊA: aYDI:

Hatun yok olmuş idi. Onu yuğlatayım dedi. Sü[leyip] varın dedi. Altun Yış'da oturun dedi. sü başı İnel Kağan, Tarduş şad varsın dedi. Bilge Tonyukuk'a, bana aydı1


1K8   𐰉𐰆: 𐰾𐰇𐰏: 𐰠𐱅: 𐱅𐰃𐰓𐰃: 𐰶𐰃𐰖𐰤𐰍: 𐰝𐰇𐰭𐰠𐰭𐰲𐰀: 𐰖: 𐰋𐰤: 𐰾𐰭𐰀: 𐰤𐰀: 𐰖𐰖𐰃𐰤: 𐱅𐰃𐰓𐰃: 𐰚𐰠𐰃𐰼: 𐰼𐰾𐰼: 𐰝𐰇𐰼: 𐰇𐰚𐰠𐰇𐰼: 𐰚𐰠𐰢𐰕: 𐰼𐰾𐰼: 𐱅𐰃𐰠𐰍: 𐰽𐰉𐰍: 𐰞𐰃: 𐰆𐰞𐰆𐰺: 𐱅𐰃𐰓𐰃: 𐰞𐱃𐰆𐰣: 𐰖𐰃𐰾𐰑𐰀: 𐰆𐰞𐰺𐱃𐰢𐰕:

BU: SÜG: iLeT: TİDİ: KIYıNıG: KÖŊLüŊÇE: aY: BeN: SaŊA: NE: aYaYIN: TİDİ: KeLİR: eRSeR: KÜR: ÖKüLÜR: KeLMeZ: eRSeR: TİLiG: SaBıG: aLI: OLUR: TİDİ: aLTUN: YIŞDA: OLuRTuMuZ:

Bu sü'yü ilet dedi. Kıyını gönlünce ay, ben sana ne ayayım dedi. [düşman] Gelir ise gür[ce] ökü'lür gelmez ise dili savıalıp otur dedi. Altun Yış'da oturduk.


1K9  𐰇𐰲: 𐰝𐰇𐰼𐰏: 𐰘𐰃𐰘𐰃: 𐰚𐰠𐱅𐰃: 𐰽𐰉𐰃: 𐰋𐰃𐰼: 𐰴𐰍𐰣: 𐰾𐰇: 𐱃𐰽𐰶𐰑𐰃: 𐰆𐰣: 𐰸: 𐰾𐰇𐰾𐰃: 𐰴𐰞𐰃𐰾𐰕: 𐱃𐰽𐰶𐰑𐰃: 𐱅𐰃𐰼: 𐰖𐰺𐰽: 𐰖𐰕𐰃𐰑𐰀: 𐱅𐰃𐰼𐰠𐰠𐰢: 𐱅𐰢𐰾: 𐰆𐰞: 𐰽𐰉𐰍: 𐰾𐰓𐰯: 𐰴𐰍𐰣𐰍𐰺𐰆: 𐰆𐰞: 𐰽𐰉𐰍: 𐰃𐱃𐰢: 𐰴𐰦𐰖𐰤: 𐰽𐰉𐰍: 𐰖𐰣𐰀:

ÜÇ: KÖRüG: YİYİ: KeLTİ: SaBI: BİR: KaGaN: SÜ: TaŞIKDI: ON: OK: SÜSİ: KaLISıZ: TaŞIKDI: TİR: YaRıŞ: YaZIDA: TİRiLeLiM: TiMiŞ: OL: SaBıG: eŞiDiP: KaGaNGaRU: OL: SaBıG: ITıM: KaNDaYıN: SaBıG: YaNA:

Üç gözcü yiyi geldi. sav[lar]ı bir: Kağan ordu taşıkdı On Ok ordusu kalısız taşıkdı der. Yarış yazında dirilelim demiş. O savıişitip Kağan'a o savı ittim Kağan'dan sava yanıt1


1K10   𐰚𐰠𐱅𐰃: 𐰆𐰞𐰺𐰭: 𐱅𐰃𐰘𐰤: 𐱅𐰢𐰾: 𐰘𐰠𐰢𐰀: 𐰴𐰺𐰍𐰆: 𐰓𐰏𐰇𐱅𐰃: 𐰆𐰺𐰍𐰞: 𐰉𐰽𐱃𐰢𐰀: 𐱅𐰢𐰾: 𐰋𐰇𐰏: 𐰴𐰍𐰣: 𐰉𐰭𐰺𐰆: 𐰨𐰀: 𐰖𐰃𐰑𐰢𐰾: 𐰯𐰀: 𐱃𐰺𐰴𐰣𐰍𐰺𐰆: 𐰨𐰼𐰀: 𐰽𐰉: 𐰃𐰑𐰢𐰾: 𐰋𐰃𐰠𐰏𐰀: 𐱃𐰆𐰪𐰸𐰸: 𐰪𐰃𐰍: 𐰆𐰞: 𐰇𐰕: 𐰆𐰞: 𐰭𐰞𐰺:

KeLTİ: OLuRuŊ: TİYiN: TiMiŞ: YeLME: KaRGU: eDGÜTİ: URGıL: BaSıTMA: TiMiŞ: BÖG: KaGaN: BaŊaRU: aNÇA: YIDMıŞ: aPA: TaRKaNGaRU: İÇRE: SaB: IDMıŞ: BİLGE: TONYUKUK: aYNIG: OL: ÖZ: OL: aŊıLıR:

geldi. Oturun diye demiş. yelme[yi] karguyu iyice ırgala. basıtma demiş. Bögü Kağan bana anca yıdmış. Apa Tarkan'a içere sav itmiş : Bilge Tonyukuk anyı o öz[ü] o yanılır.


1K11   𐰾𐰇: 𐰖𐰆𐰺𐰃𐰞𐰢: 𐱅𐰓𐰲𐰃: 𐰆𐰣𐰀𐰢𐰭: 𐰆𐰞: 𐰽𐰉𐰍: 𐰾𐰓𐰯: 𐰾𐰇: 𐰖𐰆𐰺𐱃𐰑𐰢: 𐰞𐱃𐰆𐰣: 𐰖𐰃𐰽𐰍: 𐰖𐰆𐰞𐰾𐰕𐰤: 𐰽𐰑𐰢: 𐰼𐱅𐰾: 𐰇𐰏𐰕𐰏: 𐰚𐰲𐰏𐰾𐰕𐰤: 𐰚𐰲𐰓𐰢𐰕: 𐱅𐰇𐰤: 𐰴𐱃𐰑𐰢𐰕: 𐰉𐰆𐰞𐰲𐰆𐰴𐰀: 𐱃𐰭: 𐰇𐰤𐱅𐰼𐰇: 𐱅𐰏𐰓𐰢𐰕:

SÜ: YORILıM: TiDiÇİ: ONAMaŊ: OL: SaBıG: eŞiDiP: SÜ: YORıTDıM: aLTUN: YIŞıG: YOLSuZuN: aŞDıM: iRTiŞ: ÖGüZüG: KeÇiGSiZiN: KeÇDiMiZ: TÜN: KaTDıMıZ: BOLÇUKA: TAŊ: ÖNTÜRÜ: TEGDİMİZ:

sü yör[üt]elim dediyse onamayın. O savıişitip sü yörüttüm. Altun Yış'ı yolsuzun aştım. İrtiş Ögüzü geçitsizin geçtik, tüngittik. Bolçu'ya tan öncesi değdik.


2. anıt


2B1  𐱃𐰞𐰍: 𐰚𐰠𐰇𐰼𐱅𐰃: 𐰽𐰉𐰃: 𐰦𐰍: 𐰖𐰺𐰽: 𐰖𐰕𐰃𐰑𐰀: 𐰆𐰣: 𐱅𐰇𐰢𐰤: 𐰾𐰇: 𐱅𐰼𐰠𐱅𐰃: 𐱅𐰃𐰼: 𐰆𐰞: 𐰽𐰉𐰍: 𐰾𐰓𐰯: 𐰋𐰏𐰠𐰼: 𐰸𐰆𐰯:

TıLıG: KeLÜRTİ: SaBI: aNTaG: YaRıŞ: YaZıDA: ON: TÜMeN: SÜ: TiRiLTİ: TİR: OL: SABIG: EŞİDİP: BEGLER: KOPUN:

Tılı geldi. savı antag; Yarış yazında on tümen sü dirildi der. O savı işitip beğlerin hep[s]i


2B2  𐰖𐰣𐰞𐰢: 𐰺𐰃𐰍: 𐰆𐰉𐱃𐰃: 𐰘𐰏: 𐱅𐰓𐰃: 𐰋𐰤: 𐰨𐰀: 𐱅𐰼: 𐰢𐰤: 𐰋𐰤: 𐰋𐰃𐰠𐰏𐰀: 𐱃𐰆𐰪𐰸𐰸: 𐰞𐱃𐰆𐰣: 𐰖𐰃𐰽𐰍: 𐰽𐰀: 𐰚𐰠𐱅𐰢𐰕: 𐰼𐱅𐰾: 𐰇𐰏𐰕𐰏:

YaNaLıM: aRIG: UBuTI: YiG: TiDİ: BeN: aNÇA: TiR: MeN: BeN: BİLGE: TONYUKUK: aLTUN: YIŞıG: aŞA: KeLTiMiZ: iRTiŞ: ÖGüZüG:

yanalım arı ubutlu [olmak] yeğ dedi[ler] ben anca der[im] ben ben Bilge Tonyukuk, Altun Yış'ı aşıp geldik, İrtiş Ögüzü


2B3   𐰚𐰲𐰀: 𐰚𐰠𐱅𐰢𐰕: 𐰚𐰠𐰢𐰾𐰃: 𐰞𐰯: 𐱅𐰃𐰓𐰃: 𐱃𐰆𐰖𐰢𐰑𐰃: 𐱅𐰭𐰼𐰃: 𐰆𐰢𐰖: 𐰃𐰑𐰸: 𐰘𐰼: 𐰾𐰆𐰉: 𐰉𐰽𐰀: 𐰋𐰼𐱅𐰃: 𐰼𐰨: 𐰤𐰚𐰀: 𐱅𐰕𐰼: 𐰋𐰃𐰕:

KeÇE: KeLTiMiZ: KeLMiŞİ: aLP: TİDİ: TUYMaDI: TeŊRİ: UMaY: IDUK: YiR: SUB: BaSA: BiRTİ: eRiNÇ: NeKE: TeZeR: BİZ:

geçip geldik, gelmiş[ler]i alp dedi, duymadı. Tanrı, Umay, Iduk Yer, Su basa verdi erinç, neki tezer[iz] biz?


2B4  𐰰𐰇𐰾: 𐱅𐰘𐰤: 𐰤𐰚𐰀: 𐰸𐰆𐰺𐰸𐰆𐰺: 𐰋𐰃𐰕: 𐰕: 𐱅𐰘𐰤: 𐰤𐰀: 𐰉𐰽𐰣𐰞𐰢: 𐱅𐰏𐰠𐰢: 𐱅𐰃𐰓𐰢: 𐱅𐰏𐰓𐰢𐰕: 𐰖𐰖𐰃𐰑𐰢𐰕: 𐰚𐰃𐰤𐱅𐰃: 𐰰𐰇𐰾: 𐰚𐰠𐱅𐰃:

ÖKÜŞ: TiYiN: NeKE: KORKUR: BİZ: aZ: TiYiN: NE: BaSıNaLıM: TeGeLiM: TİDiM: TeGDiMiZ: YaYIDıMıZ: iKİNTİ: ÖKÜŞ: KeLTİ:

[düşman] öküş diye neki korkar[ız] biz? Az[ız] diye ne[den] basmayalım? değelim dedim, değdik, yaydık. İkinci gün öküşgeldi[ler]


2B5   𐰇𐰼𐱅𐰲𐰀: 𐰶𐰃𐰕𐰯: 𐰚𐰠𐱅𐰃: 𐰾𐰇𐰭𐰾𐰓𐰢𐰕: 𐰋𐰃𐰕𐰤𐱅𐰀: 𐰚𐰃: 𐰆𐰲𐰃: 𐰾𐰃𐰭𐰺𐰲𐰀: 𐰺𐱃𐰸: 𐰼𐱅𐰃: 𐱅𐰭𐰼𐰃: 𐰖𐰺𐰞𐰴𐰑𐰸: 𐰇𐰲𐰤: 𐰰𐰇𐰾: 𐱅𐰘𐰤: 𐰋𐰃𐰕:

ÖRTÇE: KIZıP: KeLTİ: SÜŊüŞDüMüZ: BİZiNTE: iKİ: UÇI: SIŊaRÇA: aRTUK: eRTİ: TeŊRİ: YaRLıKaDUK: ÜÇüN: ÖKÜŞ: TiYiN: BİZ:

örtçe kızıp geldi[ler]. Süngüşdük. Bizden iki üç sıngarca artı idi[ler]. Tanrı yarlıkadığı için, öküş diye biz


2B6    𐰸𐰆𐰺𐰴𐰢𐰑𐰢𐰕: 𐰾𐰇𐰭𐰾𐰓𐰢𐰕: 𐱃𐰺𐰑𐰆𐰾: 𐰽𐰑𐰺𐰀: 𐰆𐰑𐰃: 𐰖𐰖𐰑𐰢𐰕: 𐰴𐰍𐰣𐰃𐰤: 𐱃𐰆𐱃𐰑𐰢𐰕: 𐰖𐰉𐰍𐰆𐰾𐰃𐰤: 𐰽𐰑𐰃𐰤:

KORKMaDıMıZ: SÜŊüŞDüMüZ: TaRDUŞ: ŞaDRA: UDI: YaYDıMıZ: KaGaNIN: TUTDUMUZ: YABGUSIN: ŞADIN:

korkmadık, süngüşdük. Tarduş Şadar'a [kadar] udup yaydık. Kağanını tuttuk. Yabgusunu şadını


2B7  𐰦𐰀: 𐰇𐰠𐰼𐱅𐰃: 𐰠𐰏𐰲𐰀: 𐰼: 𐱃𐰆𐱃𐰑𐰢𐰕: 𐰆𐰞: 𐰸: 𐱅𐰇𐰤: 𐰉𐰆𐰑𐰣𐰃𐰤: 𐰽𐰖𐰆: 𐰃𐱃𐰢𐰕: 𐰆𐰞: 𐰽𐰉𐰍: 𐰾𐰓𐰯: 𐰆𐰣: 𐰸: 𐰋𐰏𐰠𐰼𐰃: 𐰉𐰆𐰑𐰣𐰃: 𐰸𐰆𐰯:

aNDA: ÖLüRTİ: eLiGÇE: eR: TUTDuMuZ: OL: OK: TÜN: BODuNIN: SaYU: ITıMıZ: OL: SaBıG: eŞiDiP: ON: OK: BeGLeRİ: BODuNI: KOP:

anda öldürdük. Elli'ce er tuttuk. O ok tünboylarına sayı ittik . O savı işitip On Ok beğleri, boyları hep


2B8  𐰚𐰠𐱅𐰃: 𐰘𐰇𐰝𐰤𐱅𐰃: 𐰚𐰠𐰏𐰢𐰀: 𐰋𐰏𐰼𐰠𐰃𐰤: 𐰉𐰆𐰑𐰣𐰃𐰤: 𐰃𐱅𐰯: 𐰖𐰃𐰍𐰯: 𐰕𐰲𐰀: 𐰉𐰆𐰑𐰣: 𐱅𐰕𐰢𐰾: 𐰼𐱅𐰃: 𐰆𐰣: 𐰸: 𐰾𐰇𐰾𐰃𐰤: 𐰾𐰇𐰠𐱅𐰓𐰢:

KeLTİ: YÜKÜNTİ: KeLiGME: BeGReLİN: BODuNIN: İTiP: YIGıP: aZÇA: BODuN: TeZMiŞ: eRTİ: ON: OK: SÜSİN: SÜLeTDiM:

geldi, yükündü Gelen beğlerini, boylarını eğitip yığdım, Azca boyları tezmiş idi, On Ok süsünü sületdim.


2B9𐰋𐰃𐰕: 𐰘𐰢𐰀: 𐰾𐰇𐰠𐰓𐰢𐰕: 𐰣𐰃: 𐰼𐱅𐰢𐰕: 𐰘𐰨𐰇: 𐰏𐰕𐰏: 𐰚𐰲𐰀: 𐱅𐰃𐰤𐰾𐰃: 𐰆𐰍𐰞𐰃: 𐰖𐱃𐰍𐰢𐰀: 𐰋𐰭𐰠𐰏: 𐰚: 𐱃𐰍𐰍: 𐰼𐱅𐰇𐰼𐱅𐰢:

BİZ: YiME: SÜLeDiMiZ: aNI: eRTiMiZ: YiNÇÜ: öGüZüG: KeÇE: TİNSİ: OGLI: YaTıGMA: BeŊiLiG: eK: TaGaG: eRTÜRTüM:

Biz [de] yine süledik, on[lar]a erdik. Yinçü Ögüzü geçip Tinsi Oğlu [denilen] bengili Ek dağına erdirdim.


2G1  𐱅𐰢𐰼: 𐰴𐰯𐰍𐰴𐰀: 𐱅𐰏𐰃: 𐰃𐰼𐱅𐰢𐰕: 𐰦𐰀: 𐰖𐰦𐰆𐰺𐱃𐰢𐰕: 𐰃𐰤𐰠: 𐰴𐰯𐰍𐰴𐰀: ----𐰆𐰯: 𐱃𐰍𐰴𐰀: 𐱅𐰕𐰃𐰚: 𐱃𐰸𐰺𐰽𐰃𐰤----:

TeMiR: KaPıGKA: TeGİ: İRTiMiZ: aNDA: YaNDURTuMuZ: İNeL: KaPıGKA: ----UP: TaGKA: TeZİK: TOKuRSIN.:

Temir Kapı'ya değin erdik.  anda Yan durduk. İnel Kapı'ya, ---- dağa tezik ---- Dokunsun


2G2  𐰦𐰀: 𐰘𐰼𐰝𐰃: 𐰽𐰀: 𐰉𐰽𐰞𐰍𐰺𐰆: 𐰺𐰑𐰴: 𐰉𐰆𐰑𐰣: 𐰸𐰆𐰯: 𐰚𐰠𐱅𐰃: 𐰆𐰞: 𐰚𐰇𐰤𐱅𐰀: 𐱅𐰏𐱅𐰃: 𐱅𐰇𐰼𐰝: 𐰉𐰆𐰑𐰣: 𐱅𐰢𐰼: 𐰴𐰯𐰍𐰴𐰀: 𐱅𐰃𐰤𐰾𐰃: 𐰆𐰍𐰞𐰃:

aNDA: YiRÜKİ: aŞA: BaŞaLGaRU: aRDaK: BODuN: KOP: KeLTİ: OL: KÜNTE: TeGTİ: TÜRK: BODuN: TeMiR: KaPıGKA: TİNSİ: OGLI:

anda Yirük'i aşıp Başalda Ardak boyları hep geldi, o günde değdi. Türk boyları Demir Kapı'ya, Tinsi Oğlu2


G3  𐱅𐰃𐰤𐰾𐰃: 𐰆𐰍𐰞𐰃: 𐰖𐱃𐰍𐰢𐰀: 𐱃𐰍𐰴𐰀: 𐱅𐰏𐰢𐰾: 𐰃𐰓𐰃: 𐰖𐰸: 𐰼𐰢𐰾: 𐰆𐰞: 𐰘𐰼𐱅𐰀: 𐰋𐰤: 𐰋𐰃𐰠𐰏𐰀: 𐱃𐰆𐰪𐰸𐰸: 𐱅𐰏𐰇𐰼𐱅𐰝: 𐰇𐰲𐰤: ----:

TİNSİ: OGLI: YaTıGMA: TAGKA: TeGMiŞ: İDİ: YOK: eRMiŞ: OL: YiRTE: BeN: BİLGE: TONYUKUK: TeGÜRTÜK: ÜÇüN: ----:

Tinsi Oğlu denilen dağa değmiş [liği] iyi yok imiş. O yerde ben Bilge Tonyukuk değirdiğim için ----


2G4  :𐰶𐰃𐰕𐰞: 𐰞𐱃𐰆𐰣: 𐰇𐰼𐰭: 𐰝𐰇𐰢𐰾: 𐰶𐰃𐰕𐰞: 𐰆𐰑𐰕: 𐰏𐰼𐰃𐱅: 𐰽𐰃𐰍𐰃: 𐰉𐰆𐰭𐰾𐰕: 𐰚𐰠𐰇𐰼𐱅𐰃: 𐰃𐰠𐱅𐰼𐰾: 𐰴𐰍𐰣: 𐰋𐰃𐰠𐰏𐰀𐰾𐰃:

KIZıL: aLTUN: ÜRüŊ: KÜMüŞ: KIZıL: UDuZ: GeRİT: aSIGI: BUŊSuZ: KeLÜRTİ: İLTeRiŞ: KaGaN: BİLGESİ:

kızıl altını, ak gümüşü, kızıl uduzu asığı bungsuz getirdi. İlteriş Kağan bilgesi


2G5   𐰃𐰠𐰃𐰤: 𐰇𐰲𐰤: 𐱃𐰉𐰍𐰲𐰴𐰀: 𐰘𐱅𐰃: 𐰘𐰏𐰃𐰼𐰢𐰃: 𐰾𐰇𐰭𐰾𐰓𐰃: 𐰶𐰃𐱃𐰪𐰴𐰀: 𐰘𐱅𐰃: 𐰾𐰇𐰭𐰾𐰓𐰃: 𐰆𐰍𐰕𐰴𐰀: 𐰋𐰾: 𐰾𐰇𐰭𐰾𐰓𐰃: 𐰦𐰀: 𐰖𐰍𐰆𐰲𐰃:

İLİN: ÜÇüN: TaBGaÇKA: YiTİ: YiGİRMİ: SÜŊüŞDİ: KITaYNKA: YiTİ: SÜŊüŞDİ: OGuZKA: BeŞ: SÜŊüŞDİ: aNDA: aYGUÇI:

İli için Tabgaç'a yedi yirmi süngüşdü. Kıtay [ile] yedi [kez] süngüşdü. Oğuz ile beş [kez] süngüşdü, anda aygıçı


2G6   𐰘𐰢𐰀: 𐰋𐰤: 𐰝: 𐰼𐱅𐰢: 𐰖𐰍𐰃𐰑𐰃: 𐰘𐰢𐰀: 𐰋𐰤: 𐰝: 𐰼𐱅𐰢: 𐰃𐰠𐱅𐰼𐰾: 𐰴𐰍𐰣: 𐰆𐰲𐰑𐰃: 𐱅𐰇𐰼𐰝: 𐰋𐰏𐰃: 𐰴𐰍𐰣𐰴𐰀: 𐱅𐰇𐰼𐰝: 𐰋𐰃𐰠𐰏𐰀: 𐰴𐰍𐰣𐰴𐰀:

YiME: BeN: ÖK: eRTiM: aYGIDI: YiME: BeN: ÖK: eRTiM: İLTeRiŞ: KaGaN: UÇDI: TÜRK: BöGİ: KaGaNKA: TÜRK: BİLGE: KaGaNKA:

yine ben ök idim, aygıdığı yine ben ökidim. İlteriş Kağan Uçdu. Türk Bögi Kağan'a, Türk Bilge Kağan'a


2D1   𐰴𐰯𐰍𐰣: 𐰴𐰍𐰣: 𐰘𐱅𐰃: 𐰆𐱃𐰕: 𐰖𐰾𐰴𐰀: ----: 𐰼𐱅𐰃: 𐰴𐰯𐰍𐰣: 𐰴𐰍𐰣: 𐰆𐰞𐰺𐰑𐰢: 𐱅𐰇𐰤: 𐰆𐰑𐰢𐱃𐰃:

KaPaGaN: KaGaN: YiTİ: OTuZ: YaŞKA: ----: iRTİ: KaPaGaN: KaGaN: OLuRDuM: TÜN: UDuMaTI:

Kapağan Kağan yedi otuz yaşında ---- idi. Kapağan Kağan oturdu. tün uyumadım,


2D2   𐰝𐰇𐰤𐱅𐰕: 𐰆𐰞𐰺𐰢𐱃𐰃: 𐰶𐰃𐰕𐰞: 𐰴𐰣𐰢: 𐱅𐰝𐱅𐰃: 𐰴𐰺𐰀: 𐱅𐰼𐰢: 𐰘𐰇𐰏𐰼𐱅𐰃: 𐰾𐰏: 𐰝𐰇𐰲𐰃𐰏: 𐰋𐰼𐱅𐰢: 𐰝: 𐰆𐰕𐰣: 𐰘𐰠𐰢𐰏: 𐰘𐰢𐰀: 𐰃𐱃𐰢: 𐰸:

KÜNTüZ: OLuRMaTI: KIZıL: KaNıM: TöKTİ: KaRA: TeRiM: YÖGRTİ: iŞiG: KÜÇİG: BeRTiM: ÖK: UZuN: YeLMeG: YeME: ITıM: OK:

gündüz oturmadım, kızıl kanımı döktü, kara terimi yöğürdü, işi gücü [ona] verdim ök. Uzun yelme yine ettim ok,


2D3   𐰺𐰴𐰆𐰖: 𐰴𐰺𐰍𐰆𐰍: 𐰆𐰞𐰍𐰺𐱃𐰑𐰢: 𐰸: 𐰉𐰣𐰍𐰢𐰀: 𐰖𐰍𐰃𐰴𐰀: 𐰚𐰠𐰇𐰼𐰃𐰼: 𐰼𐱅𐰢: 𐰴𐰍𐰣𐰢𐰣: 𐰾𐰇𐰠𐱅𐰓𐰢𐰕: 𐱅𐰭𐰼𐰃: 𐰖𐰺𐰞𐰴𐰕𐰆:

aRKUY: KaRGUG: ULGaRTDıM: OK: BaNGıMA: YaGIKA: KeLÜRİR: eRTiM: KaGaNıMıN: SÜLeTDiMiZ: TeŊRİ: YaRLıKaZU:

Arkuyu, karguyu ulugatdım ok. Bağırdığımda Yağıyı getirir idim. Kağanımla [birlikte] süledik Tanrı yarlıkadı


2D4   𐰉𐰆: 𐱅𐰇𐰼𐰰: 𐰉𐰆𐰑𐰣𐰴𐰀: 𐰖𐰺𐰴𐰞𐰍: 𐰖𐰍𐰃𐰍: 𐰚𐰠𐱅𐰇𐰼𐰢𐰓𐰢: 𐱅𐰇𐰏𐰤𐰠𐰏: 𐱃𐰍: 𐰘𐰇𐰏𐰼𐱅𐰢𐰓𐰢: 𐰃𐰠𐱅𐰼𐰾: 𐰴𐰍𐰣: 𐰴𐰕𐰍𐰣𐰢𐰽𐰺:

BU: TÜRK: BODuNKA: YaRaKLıG: YaGIG: KeLTÜRMeDiM: TÖGüNLüG: aTıG: YÜGüRTMeDiM: İLTeRiŞ: KaGaN: KaZGaNMaSaR:

bu Türk boyları'na yaraklı yağıyı getirmedim, töğünlü atı yügürtmedim. İlteriş Kağan kazanmasa


2D5   𐰆𐰑𐰆: 𐰋𐰤: 𐰇𐰕𐰢: 𐰴𐰕𐰍𐰣𐰢𐰽𐰺: 𐰃𐰠: 𐰘𐰢𐰀: 𐰉𐰆𐰑𐰣: 𐰘𐰢𐰀: 𐰖𐰸: 𐰼𐱅𐰲𐰃: 𐰼𐱅𐰃: 𐰴𐰕𐰍𐰦𐰸𐰃𐰣: 𐰆𐰑𐰆: 𐰇𐰕𐰢: 𐰴𐰕𐰍𐰦𐰸𐰢: 𐰇𐰲𐰤:UDU: 

BeN: ÖZüM: KaZGaNMaSaR: İL: YiME: BODuN: YiME: YOK: eRTeÇİ: eRTİ: KaZGaNTUKIN: UDU: ÖZüM: KaZGaNTUKıM: ÜçüN:

udu, ben öz'üm kazanmasam il yine, boylar yine yok edecek idi. [o] Kazandığı [için] udu öz'üm kazandığım için


2D6   𐰃𐰠: 𐰘𐰢𐰀: 𐰃𐰠: 𐰉𐰆𐰡𐰃: 𐰉𐰆𐰑𐰣: 𐰘𐰢𐰀: 𐰉𐰆𐰑𐰣: 𐰉𐰆𐰡𐰃: 𐰇𐰕𐰢: 𐰴𐰺𐰃: 𐰉𐰆𐰡𐰢: 𐰆𐰞𐰍: 𐰉𐰆𐰡𐰢: 𐰤𐰭: 𐰘𐰼𐰓𐰚𐰃: 𐰴𐰍𐰣𐰞𐰍: 𐰉𐰆𐰑𐰣𐰴𐰀:

İL: YiME: İL: BOLDI: BODuN: YiME: BODuN: BOLDI: ÖZüM: KaRI: BOLDuM: ULuG: BOLDuM: NeŊ: YiRDeKİ: KaGaNLıG: BODuNKA:

il yine il oldu, boy yine boy oldu. öz'ümkarı oldum, ulu oldum. Ne yerdeki kağanlı boyuna


2D7   ----: 𐰋𐰃𐰤𐱅𐰏𐰃: 𐰉𐰺: 𐰼𐰾𐰼: 𐰤𐰀: 𐰉𐰆𐰭𐰃: 𐰉𐰺: 𐰼𐱅𐰲𐰃: 𐰼𐰢𐰾:----: 

BİNTeGİ: BaR: eRSeR: NE: BUŊI: BaR: eRTeÇİ: eRMiŞ:---- 

ben deği var ise ne bungu var edecek imiş.


2D8    ----: 𐱅𐰇𐰼𐰝: 𐰋𐰃𐰠𐰏𐰀: 𐰴𐰍𐰣: 𐰃𐰠𐰭𐰀: 𐰋𐰃𐱅𐰃𐱅𐰓𐰢: 𐰋𐰤: 𐰋𐰃𐰠𐰏𐰀: 𐱃𐰆𐰣𐰪𐰸𐰸:

----: TÜRK: BİLGE: KaGaN: İLiŊE: BİTİTDiM: BeN: BİLGE: TONYUKUK:

---- Türk Bilge Kağan ilinde bititdim, Ben Bilge Tonyukuk.


2K1  𐰃𐰠𐱅𐰼𐰃𐰾: 𐰴𐰍𐰣: 𐰴𐰕𐰍𐰣𐰢𐰽𐰺: 𐰖𐰸: 𐰼𐱅𐰃: 𐰼𐰾𐰼: 𐰋𐰤: 𐰇𐰕𐰢: 𐰋𐰃𐰠𐰏𐰀: 𐱃𐰆𐰪𐰸𐰸: 𐰴𐰕𐰍𐰣𐰢𐰽𐰺: 𐰋𐰤: 𐰖𐰸: 𐰼𐱅𐰃: 𐰼𐰾𐰼:

İLTeRİŞ: KaGaN: KaZGaNMaSaR: YOK: eRTİ: eRSeR: BeN: ÖZüM: BİLGE: TONYUKUK: KaZGaNMaSaR: BeN: YOK: eRTiM: eRSeR:

İlteriş Kağan kazanmasa, yok idi ise, ben öz'üm Bilge Tonyukuk kazanmasam, ben yok idim ise,


2K2   𐰴𐰯𐰍𐰣: 𐰴𐰍𐰣: 𐱅𐰇𐰼𐰝: 𐰾𐰃𐰼: 𐰉𐰆𐰑𐰣: 𐰘𐰼𐰃𐰤𐱅𐰀: 𐰉𐰆𐰑: 𐰘𐰢𐰀: 𐰉𐰆𐰑𐰣: 𐰘𐰢𐰀: 𐰚𐰃𐰾𐰃: 𐰘𐰢𐰀: 𐰃𐰓𐰃: 𐰖𐰸: 𐰼𐱅𐰲𐰃: 𐰼𐱅𐰃:

KaPaGaN: KaGaN: TÜRK: SİR: BODuN: YiRİNTE: BOD: YiME: BODuN: YiME: KİŞİ: YiME: İDİ: YOK: eRTeÇİ: eRTİ:

Kapağan Kağan'ın Türk Sir boylarının yerinde boy yine, boylar yine, kişi yine iyi[ce] yok edecek idi.


2K3  𐰃𐰠𐱅𐰼𐰾: 𐰴𐰍𐰣: 𐰋𐰃𐰠𐰏𐰀: 𐱃𐰆𐰣𐰪𐰸𐰸: 𐰴𐰕𐰍𐰦𐰸: 𐰇𐰲𐰤: 𐰴𐰯𐰍𐰣: 𐰴𐰍𐰣: 𐱅𐰇𐰼𐰝: 𐰾𐰃𐰼: 𐰉𐰆𐰑𐰣: 𐰖𐰆𐰺𐰃𐰑𐰸𐰃: 𐰉𐰆:

İLTeRiŞ: KaGaN: BİLGE: TONYUKUK: KaZGaNDUK: ÜÇüN: KaPaGaN: KaGaN: TÜRK: SİR: BODuN: YORIDUKI: BU:

İlteriş Kağan, Bilge Tonyukuk kazandığı için, Kapağan Kağan'ın Türk Sir boylarının yürüdüğü bu[ndandır].


2K4𐱅𐰇𐰼𐰝: 𐰋𐰃𐰠𐰏𐰀: 𐰴𐰍𐰣: 𐱅𐰇𐰼𐰝: 𐰾𐰃𐰼: 𐰉𐰆𐰑𐰣𐰍: 𐰆𐰍𐰕: 𐰉𐰆𐰑𐰣𐰍: 𐰃𐰏𐰓𐰇: 𐰆𐰞𐰺𐰆𐰺:

TÜRK: BİLGE: KaGaN: TÜRK: SİR: BODuNuG: OGuZ: BODuNuG: İGiDÜ: OLuRUR:

Türk Bilge Kağan'ı, Türk Sir boylarını, Oğuz boylarını yedirip oturur. 

Hiç yorum yok:

Yorum Gönder